Mounjaro is tirzepatide. Tirzepatide is een GLP-1 analoog die ingezet wordt voor de behandeling van zowel diabetes type 2, onder de naam Mounjaro, als overgewicht, onder de naam Zepbound. Deze dubbele indicatie is niet verrassend aangezien suikerhuishouding en overgewicht nauw met mekaar verweven zijn. En, zoals de bijsluiter benadrukt, is het eveneens van belang dat een behandeling gepaard gaat met lichaamsbeweging en aangepaste voeding.[1] Werk aan de winkel!
Waar en hoe kopen?
De apotheek in de straat, apothekers online, Kruidvat, Etos en Bol, online medische diensten platformen, illegale sites. De keuzemogelijkheid voor het kopen van medicatie is duizelingwekkend en veel mensen voelen zich geïntimideerd om nog maar te beginnen hun weg te zoeken in dit kluwen.
Er zijn een aantal factoren die je keuze bepalen:
- moet ik de deur uit?
- moet ik vooraf voor een voorschrift zorgen?
- staat de site geregistreerd in het land waar je de medicatie geleverd wil hebben?
- kan ik op de shop voorschriftplichtige medicatie kopen?
- heb ik garantie dat de bestanddelen in het product dezelfde zijn als die staan op de verpakking?
- is de levering gratis?
- heb je degelijke begeleiding van een gediplomeerd arts?
Verschillende methoden hebben allen hun voor- en nadelen, maar sommige opties hebben bij vergelijking meer voordelen dan andere.
Bij een traditionele aankoop in de buurtapotheek heb je kosten aan doktersbezoek en vervoer naar dokter en apotheek, en verlies je tijd met op en neer reizen, maar ben je verzekerd van de kwaliteit van het medicament en van een begeleiding tijdens je behandeling.
Indien je online gaat om medicatie, hoef je al niet de deur uit naar een apotheek. Indien je echter op een website van een apotheek koopt dien je nog steeds naar buiten voor een doktersvoorschrift.
Indien je op een frauduleuze site koopt ben je vaak erg goedkoop af, aangezien zulke sites alle regels aan hun laars lappen. Je hoeft de deur niet uit en vermijd eveneens het doktersvoorschrift, omdat ze dat niet vragen. Het nadeel is echter – onderschat het risico niet – dat je je leven op het spel zet. Want: je hebt geen enkele garantie dat je het middel in handen krijgt dat je daadwerkelijk besteld hebt.
Bij Kruidvat, Etos en Bol.com hebben ze een keuzevariëteit aan producten maar omdat zij officieel een drogisten- en geen apothekerslicentie hebben is het uitgesloten dat je daar tirzepatide vindt.
Online farmaceutisch platformen bieden hun producten aan iets hogere prijzen aan, maar vergis je niet, wat je uitspaart aan vervoerskosten en doktersbezoek dekt deze meerkost ruimschoots. Deze platformen bundelen namelijk in hun service alle stappen van het verwervingsproces van medicatie op 1 site: doktersconsultatie, verificatie van het verkregen voorschrift, bestelling van de voorgeschreven medicatie en levering aan huis. Zij doen dit volstrekt legaal, door apotheken en doktersconsultaties te integreren op hun platform en de liberalere wetten van bepaalde EU landen beschikbaar te maken voor klanten van andere EU landen door slim gebruik te maken van de Europese wetgeving op vrij verkeer van mensen, goederen, diensten en kapitaal.
Let wel op om enkel farmaceutische platformen te bezoeken die geregistreerd zijn in het land waar je de medicatie geleverd wil zien. Wetgeving is immers gecompliceerd en de plaats waar de site geregistreerd staat is essentieel om te weten onder welke wetten zij en hun klanten vallen.
Als je geruchten hoort die suggereren dat in Duitsland kopen betere prijzen oplevert, besef wel dat dit enkel kan gelden wanneer je de medicatie in Duitsland kunt ontvangen. De meeste sites zullen niet over landgrenzen heen leveren, ofwel tegen een hogere kostprijs, hetgeen het voordeel van op zo een site te kopen teniet doet.
Hoeveel kost het?
Mounjaro kost redelijk wat, maar als Nederlander voel je dat niet omdat de zorgverzekering het medicament terugbetaald. Belgen betalen jammer genoeg de volle pot. Nochtans kunnen zij wel Ozempic, Rybelsus en Victoza, de concurrenten van Novo Nordisk,vergoed krijgen. Het is ons vooralsnog niet duidelijk waarom dit het geval is.
Mounjaro onder de loep
Mounjaro bevat zoals eerder gezegd de stof tirzepatide, een GLP-1 analoog die helpt bij diabetes type II en overgewicht.
Wat is Diabetes type II
Is een stofwisselingsziekte waarbij de lichaamscellen minder goed in staat zijn om zich te verbinden met insuline waardoor glucose niet goed opgenomen wordt en het suikergehalte in het bloed te groot wordt. Dit in contrast met Diabetes type I waarbij de pancreas geen insuline aanmaakt. Beiden hebben hetzelfde gevolg, dat de hoeveelheid suiker in het bloed te hoog wordt. Bij diabetes type 2 is de stijging licht en geleidelijk. Bij diabetes type 1 is deze daarentegen acuut omdat zonder supplementatie van synthetische insuline het lichaam in crisis komt. Dat gezegd zijnde kan diabetes type 2, indien er niet tijdig ingegrepen wordt, op termijn ook ernstige complicaties met zich meebrengen.[1]
Wat is overgewicht
Overgewicht wordt diagnostisch gedefinieerd als een gewicht dat het risico op gezondheidsproblemen vergroot.
De behandeling van overgewicht en obesitas met GLP-1 analogen is een uitloper van het jarenlange onderzoek naar een GLP-1 gebaseerd diabetes type 2 medicament. Gaandeweg zag men dat mensen afvielen en is men gaan experimenteren met overgewicht als een tweede nieuwe indicatie.
Off-label misbruik van GPL-1
Wanneer de GLP-1 medicamenten voor overgewicht uiteindelijk op de markt kwamen was de vraag zo groot dat de productie niet kon volgen. Bijgevolg gingen mensen GLP-1 medicamenten voor diabetes type 2 gebruiken om hun droom van een slanke lijn waar te kunnen maken. Dit off-label gebruik gaat echter gepaard met mogelijks grote gezondheidsrisico’s. Ondertussen is de productie van deze middelen geupgraded en zijn er rinder tekorten. Voor alle duidelijkheid: Mounjaro is een diabetes type II medicament. Lijd je aan overgewicht met complicaties of obesitas? Lilly heeft speciaal voor jou Zepbound ontwikkeld.
Hoe werkt tirzepatide?
Tirzepatide is een medicament uit de GLP-1 analogen familie. GLP-1 analogen dupliceren het GLP-1 incretin, dat van nature aangemaakt wordt door het menselijk lichaam, en modificeren het.[1]
| De GLP-1 familie | ||||
| actief bestandsdeel | merknamen | indicatie | toediening | bedrijf |
| tirzepatide | Mounjaro Zepbound | diabetes type IIafvallen | injectieinjectie | Eli Lilly |
| semaglutide | Ozempic Rybelsus Wegovy | diabetes type IIdiabetes type IIafvallen | injectieinjectietabletten | Novo Nordisk |
| liraglutide | Victoza Saxenda | diabetes type IIafvallen | injectieinjectie | Novo Nordisk |
Strategieën voor de behandeling van Diabetes type II
De suikerhuishouding in het menselijk lichaam wordt volbracht door velerlei factoren, die samen bijdragen tot een subtiele homeostase. Bijgevolg zijn er ook velerlei mogelijke methodes om het diabetes type II probleem aan te pakken. Dat kan door middel van het versterken van bepaalde factoren en/of het verzwakken van andere. Bij diabetes type 1 is er minder mogelijk omdat daar 1 factor volledig uitgeschakeld is: de insulineproductie. Indien er geen aanmaak is kan het ook niet versterkt worden. In dat geval is vervanging met synthetische insuline de enige oplossing.
Na jarenlang onderzoek ontwikkelde men voornamelijk twee strategieën:
- het stimuleren van de natuurlijke productie van insuline door toevoeging van gemodificeerde GLP-1 analoog.
- het blokkeren van de GLP-1 remmer dipeptidyl peptidase-4 (DDP-4)
door middel van DDP-4 inhibitor medicatie.[1], [2]
Contra-indicaties
| Schildklierkanker | Neem Mounjaro niet indien jij of iemand in je familie schildklierkanker heeft of gehad heeft. Grote hoeveelheden GLP-1 veroorzaken schildklierkanker bij kleine proefdieren. Er is bij mensen vooralsnog geen direct verband ontdekt tussen het gebruik van GLP-1 en kanker, maar het feit dat proefdieren het krijgen noopt tot voorzichtigheid. Om deze redenen mag Mounjaro niet gewoon gebruikt worden voor het verkrijgen van ‘een slanke lijn’. Je moet werkelijk een gezondheidsbedreigende mate van overgewicht hebben. |
| Pancreatitis | Er is geen bewijs voor een directe causale band tussen het nemen van Mounjaro en het krijgen van pancreatitis. Maar men vermoed dat het nemen van Mounjaro de kans op pancreatitis door andere factoren verhoogt. |
| Hypoglycemia | Wees voorzichtig wanneer je Mounjaro samen met insuline neemt, omdat je bloedsuiker te laag zou kunnen zakken. |
| Hypersensitiviteit | Wanneer je lichaam overgevoelig reageert op Mounjaro moet je dokter de behandeling onmiddellijk stoppen. |
| Acute nierbeschadiging | Indien je nieren verzwakt zijn moet hun functie van nabij gemonitord worden. Wanneer je ernstige spijsverteringsreacties krijgt kan dat een teken zijn dat je nieren het moeilijk hebben. |
| Ernstige maag-darmziekte | Indien je aan ernstige maag-darm ziekten lijdt is het niet aangewezen om Mounjaro te nemen. |
| Diabetische retinopathie | Mounjaro is afgeraden bij een geschiedenis van proliferatieve diabetische retinopathie, nonproliferatieve diabetische retinopathie of diabetes macula-oedeem. |
| Acute galblaasziekte | Deze ziekte is voorgevallen in klinische proeven. Wanneer er een vermoeden is van cholelithiasis, is onderzoek en klinische opvolging nodig vooraleer Mounjaro te nemen. |
Interacties
Insuline supplementen
Als je insuline neemt samen met Mounjaro moet je opletten dat je geen hypoglycemia veroorzaakt, omdat beiden de bloedsuikerspiegel omlaag brengen. De dokter kan beslissen om je insuline dosis te verminderen.
Orale medicamenten (tabletten/capsules/suspensies)
Mounjaro vertraagt de maaglediging, en belemmert daarmee mogelijk de opname van andere medicijnen die je neemt. Daarom moet je dokter je toestand goed monitoren en indien nodig voor deze behandelingen switchen naar niet-orale alternatieven.
Bijwerkingen
Veel voorkomende, milde bijwerkingen
- diarree
- verlies van eetlust
- overgeven
- constipatie
- misselijkheid
Iets minder voorkomende, milde bijwerkingen
- oprispingen
- zwellen van de onderbuik
- milde reactie, waaronder mogelijks pijn, op de plaats van injectie
- milde allergische reactie
- boeren
- lucht in de darmen
- spijsverteringsproblemen
Deze kunnen dagen tot weken duren. Maar indien ze langer aanhouden of je hebt echt last, verwittig dan je arts of apotheker.
Indien je de volgende verschijnselen waarneemt: bel dan onmiddellijk je arts:
- ernstige spijsverteringsproblemen (kan leiden tot acute nierschade)
- galblaasproblemen
- pancreatitis
- schildklierkanker
- ernstige allergische reactie
Administratie
Mounjaro komt in de volgende enkele dosis-pennen:
- 2,5 mg/0,5 ml pen
- 5 mg/0,5 ml pen
- 7,5 mg/0,5 ml pen
- 10 mg/0,5 ml pen
- 12,5 mg/0,5 ml pen
- 15 mg/0,5 ml pen
Mounjaro wordt 1x / week geïnjecteerd, steeds op dezelfde dag (tijdstip maakt niet uit) onder de huid (subcutaan) in buik, dij, of achterkant van de bovenarm.
De eerste week 2,5mg, de volgende 4 weken 5mg. 5mg is de standaard onderhoudsdosis, maar als blijkt dat je meer nodig hebt om je suikerspiegel in evenwicht te brengen kan de arts je dosis verhogen tot 7,5mg voor nog eens 4 weken. Als dat nog niet genoeg is, verhoog dan naar 10mg en hou dit wederom 4 weken aan. indien dat opnieuw niet genoeg is, neem 12,5mg voor opnieuw 4 weken. 15mg is, tenslotte, de maximum dosis dat gegeven mag worden. Het concept is: verhoog om de 4 weken met porties van 2,5mg, tot je de nodige dosis gevonden hebt om je suiker in balans te houden, maar met een maximum van 15mg/week. Indien dat nog steeds onvoldoende is dient je arts naar andere methoden te zoeken om de therapie te vervangen of aan te vullen.
Let op met de bijwerkingen. Indien die te sterk worden om gezond/dragelijk te zijn, moet de arts de behandeling stopzetten en kijken naar alternatieven.[1]
Interessant om weten
| De ontdekking van GLP-1 | Effect GLP-1 genetisch bepaald |
| Onderzoekers hebben meer dan een eeuw gezocht naar elementen in het menselijk lichaam die insulineproductie uitlokken. Vanaf 1960 weet men dat het spijsverteringsstelsel bij inname van glucose insulinetropische hormonen afgeeft, incretines genaamd. Daarvan isoleerde men eerst duodenal glucose-dependent insulinotropic polypeptide of te wel GIP, maar supplementatie met GIP bleek geen effect te hebben bij mensen met diabetes type 2. Vervolgens ontdekte men het GLP-1 incretine en ondervond men dat dit de incretine was die de insulineproductie stimuleert en glucagonproductie afremt. Bovendien bleek het hormoon hongergevoel en, bijgevolg, voedselinname, te verminderen. Supplementatie van het hormoon bleek uiterst effectief om de suikerspiegel te verlagen. | Een vraag die men zich vaak stelt is hoe het komt dat sommigen 20% van hun originele lichaamsgewicht verliezen terwijl anderen bijna geen gewicht kwijt geraken? Een onderzoek heeft nu uitgewezen dat de oorzaak genetisch zou kunnen zijn. Op basis van dit onderzoek heeft men een test ontwikkeld om te voorspellen wie niet meer dan 5% lichaamsgewicht zal verliezen. “We denken dat de test zal kunnen uitwijzen wie in staat zal zijn gewicht te verliezen, en we kunnen met deze genetische test met 95% zekerheid voorspellen wie meer dan 5% zal verliezen.” zei Dr. Andres Acosta, een gastroenterologist en researcher in de Mayo Clinic die hielp bij het ontwikkelen van de test. |
| Wat is glucagon? | GLP-1 voor de ziekte van Parkinson |
| Glucagon is in het lichaam de tegenhanger van insuline. In plaats van het suikerniveau te verlagen, verhoogt het, door de lever aan te zetten zijn glucose reserves vrij te geven, het suikerniveau. | Men is druk bezig met het zoeken naar andere toepassingen voor GLP-1. Eén van de ziekten waarvoor men naarstig maar geneesmiddelen zoekt is de ziekte van Parkinson. Er zijn wisselende geluiden over GLP-1 als een mogelijk middel om de ziekte af te remmen. Over exenatide is er onderzoek gedaan in januari 2024, met teleurstellende resultaten. Bij een onderzoek naar het nut van lixisenatide in april 2024, daarentegen, was positief geluid te horen. Daar ging de placebogroep van parkinsonpatiënten achteruit, terwijl de progressie van de ziekte bij diegenen die lixisenatide namen stagneerde. |
| DDP-4: spel breker | Afvallen met Mounjaro |
| Een probleem bij het ontwikkelen van een diabetestherapie gebaseerd op GLP-1, echter, bleek de snelheid waarmee het hormoon afgebroken werd door het enzym DDP-4. Dit maakte het onmogelijk een bruikbaar medicament te ontwikkelen. Uit het verhelpen van dit probleem kwamen de 2 voornaamste hedendaagse types van middelen tegen diabetes-type 2 voort: DDP-4 inhibitoren, die de degraderende activiteit van DDP-4 blokkeren, zodat de lichaamseigen GLP-1 langer actief blijft, en gemodificeerde GLP-1 analogen die DDP-4 resistent zijn. | Ja, je kan afvallen met Mounjaro, omdat Mounjaro gewoon tirzepatide is, een GLP-1 analoog. GLP-1 analogen doen je afvallen. Het probleem is echter: hoeveel neem je in? De dosissen die voorgeschreven worden voor Mounjaro zijn gericht op het verhelpen van diabetes type II, en onvoldoende sterk om significant gewichtsverlies te bewerkstelligen. Het gevolg is dat je zelf moet gaan doseren, en dit kan gevaarlijk zijn omdat gLP-1 analogen bijwerkingen hebben. Deze zijn relatief gematigd in vergelijking met bijvoorbeeld de afslankmedicatie van weleer, die vaak amfetamynes bevatte, maar teveel is teveel en je kan ook van het nemen van GLP-1 analogen zeer ernstig ziek worden. America’s Poison Centers, die vertegenwoordigd zijn in 55 staten, rapporteerden in de VS, tussen 1 januari en 30 april van 2024, 2,431 overdosissen met GLP-1 analogen. |
Bronnen
- Eli Lilly and Company. Instructions for use. 2022. Bezocht 20 mei 2024. https://pi.lilly.com/us/mounjaro-us-ifu.pdf?s=ug0
- Holst J J. From the Incretin Concept and the Discovery of GLP-1 to Today’s Diabetes Therapy. 26 april 2019. Bezocht 20 mei 2024. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6497767/
- America’s Poison Centers. Glucagon-like peptide-1 (GLP-1) agonists. 30 april 2024. Bezocht 20 mei 2024. https://poisoncenters.org/track/GLP-1
- Goodman B. CNN. How a gene test could be the first step toward precision medicine for obesity. Bijgewerkt op 23 mei 2024. Bezocht 30 mei 2024. https://edition.cnn.com/2024/05/20/health/gene-test-success-weight-loss-medications/index.html
