Doxycycline

Doxycycline: wat is het?

Is een antibioticum uit de klasse der tetracycline. Dit zijn, één uitzondering te na gelaten, allemaal breed-spectrum antibiotica. Zij zijn effectief bij een grote reeks aandoeningen, zowel van bacteriële als parasitaire aard. Doxycycline verspreid zich via het bloed over gans het lichaam. Ieder tetracycline antibioticum heeft zo zijn eigen bacteriën / parasieten waarvoor het iets beter werkt, maar alle tetracycline antibiotica zijn effectief voor dezelfde reeks van infecties.[1], [2]

microben / micro-organismen
definities zijn nooit sluitend en veranderen overtijd
leven als ‘gast’ in planten, dieren en mensen, soms parasitair, soms symbiotisch, soms – meestal niet – pathologisch
bacteria	parasieten
altijd onzichtbaar	meestal zichtbaar
ééncellig	meercellig
kunnen gezond of pathologisch zijn	zijn altijd pathologisch (parasitair)

Geindiceerde microorganismen

• malaria (malaria prophylaxis)
• lymphatische filariasis
• Infecties van tekenbeten
• waaronder Rickettsial ziekten
• sinusitis
• cervicitis
• trachoma
• mycoplasma pneumonia
• chlamydia Infectie
•  psittacosis
• huid of zacht weefselinfectie
• syphilis
• bronchitis
• ziekte van Lyme (carditis door ziekte van Lyme; erythema chronicum migrans door ziekte van Lyme)
•  seksueel overdraagbare ziekten (epididymitis; lymphogranuloma venereum)
• urinewegeninfectie
•  acné
• chlamydia trachomatis
• pest prophylaxis
• builenpest
• Inclusion Conjunctivitis
• granuloma inguinale
• infectie van de gewrichten
• cholera
• typhus
• infectie opperste ademhalingskanaal [1], [2]

Online kopen: de beste strategie

Er zijn allerlei mogelijkheden om doxycycline te kopen, waarbij de apotheek uit de buurt de meest voor de handliggende is, maar tegenwoordig niet meer de enige, en hoe langer hoe meer niet meer de voornaamste, methode is.
Legende:

• buurtapotheek:

De klassieke apotheek die je vindt in het straatbeeld

• apothekerswebsite

De website van een buurtapotheek. Veelal bevatten die enkel informatie over de betreffende apotheek

• frauduleuze medicamenten verkoopsite

Een webshop met onder de tafel verkregen of illegaal gefabriceerde of gekochte medicamenten die zonder licentie en zonder voorschrift te vragen verkocht worden.

• online farmaceutisch dienstenplatform

Een samenwerkingsmodel waarbij apothekers, dokters en klanten verbonden en geïntegreerd worden door middel van een administratief orgaan.

• online / fysieke drogisterij

Bijvoorbeeld de online webshops van Kruidvat en Etos. Drogisterijen hebben een licentie die anders is dan die van apothekers. Het voornaamste verschil is dat drogisten geen voorschriftplichtige medicamenten mogen verkopen. Alle tetracycline antibiotica zijn voorschriftplichtig omdat zij gepaard kunnen gaan met ernstige bijwerkingen.

De voordelen van de verschillende aankoopmethoden
aankoopmethode	geen verplaatsings- kosten	voorschriftmedicatie verkrijgbaar	vooraf geen voorschrift / dokterskosten	veiligheid / gezondheid / zekerheid
buurtapotheek	X	V	X	V
apothekerswebsite	V	V	X	V
frauduleuze medicamenten verkoopssite	V	V	V	X
online farmaceutisch dienstenplatform	V	V	V	V
online / fysieke drogisterij	V	X	V	V

Prijs

Om te beginnen heb je als Belg of Nederlander geluk want doxycycline wordt volledig terugbetaald door mutualiteit en zorgverzekering.

In een ander land kopen

Heeft enkel nut indien je in dat land verblijft en je pakketje op een adres daar toegestuurd krijgt. Bijvoorbeeld in Duitsland kopen vanuit België of Nederland heeft geen zin omdat je dan bepaalde voordelen verliest. Zo is het twijfelachtig dat een site zal leveren in een ander land dan waar zij geregistreerd staat, of te wel zal men je meer doen betalen. Indien je je in het land bevind waar je bestelt, en je kan het pakketje daar aankrijgen, krijg je alle voordelen en krijg je gratis geleverd.

Opgelet! Let op volgende zaken

Allergiën

Gebruik dit middel niet indien je allergisch bent aan

• Doxycycline
• Acticlate
• Doxy 100
• Vibramycin/Vibra-Tabs
• Doryx
• Monodox
• Doryx MPC
• tetracycline producten in het algemeen

Geen garantie tegen Malaria

Doxycycline kan gebruikt worden voor de preventie van malaria maar biedt geen garantie. Je moet tevens ook vermijden van gebeten te worden. Dit middel biedt extra bescherming maar moet gebruikt worden in combinatie met meerdere preventiestrategieen om successvol te zijn. Stop wanneer je een malariarisicogebied verlaat ook niet onmiddellijk met het nemen van het middel

Aandachtspunten bij administratie

• Kauw niet op de tabletten. Kauw niet op doxycycline vertraagde-afgifte tabletten. De volgende oxycycline merken vallen onder deze categorie: Doryx; Doryx MPC. Je mag hen wel voorzichtig breken en fijnmaken en bijvoorbeeld innemen samen met appelsaus, Slik in zonder kauwen.
• Breek, open, crush en kauw niet op Acticlate capsules. Manipuleer de capsules op geen enkele wijze, neem ze in zoals ze zijn.
• Gebruik voldoende vloeistof. Neem doxycycline in met voldoende vloeistof omdat het anders je keel kan irriteren. Als je het middel doorspoelt met een grote hoeveelheid water verminder je de kans op irritatie aanzienlijk.
• Maak gebruik van een accuraat meetmiddel. Indien je de suspensie neemt, schudt het flesje goed door voor ieder gebruik en meet je dosissen precies af met een meettoestel. Een eetlepel is geen accurate methode en kan er voor zorgen dat je een verkeerde dosis inneemt.

Contra-indicaties

Leg je geneeskundige voorgeschiedenis en je huidige gezondheidstoestand voor aan je arts.

De volgende ziektebeelden zijn contra-indicaties:

• nier- of lever problemen
• diarree
• problemen met je gezichtsvermogen
• geschiedenis van maagoperaties
• geschiedenis van schimmelinfecties in je mond of vagina

Zwangerschap & borstvoeding

Doxycycline kan schade berokkenen aan je ongeboren baby. Verwittig je huisarts indien je zwanger bent of van plan het te worden.

Doxycycline gaat over in de moedermelk. Breng je huisarts op de hoogte Indien je borstvoeding geeft of van plan bent het te geven. Hij / zij zal bepalen of, en in welke mate, je doxycycline kan nemen.[1], [2]

Administratie van doxycycline

Doxycycline komt in twee zoutvormen: inhyclate en monohydrate. Het verschil tussen de twee is dat de eerste oplosbaar is in water en de tweede maar beperkt oplosbaar is.

Types van dosering

Volgende producten:

Acticlate – Doryx – Doryx MPC – Monodox – Vibramycin – generische doxycycline worden in volgende dosissen verkocht.

Doxycycline wordt voor orale inname in de volgende doses geleverd
Orale capsules
50mg	75mg	100mg	150mg
Orale tabletten – vertraagde afgifte
50mg	60mg	80mg	200mg
Orale tabletten
20mg	50mg	75mg	100mg	150mg
Orale suspensie
25mg/2,5 ml	50mg/5ml

Doxycycline is ook beschikbaar via injectie. Dat gebeurt intraveneus en dient door een arts of verpleger toegediend te worden.

We kunnen geen specifieke behandelingsplannen voorstellen omdat ieder ziektebeeld een andere aanpak vraagt. Wat altijd geldt is dat de volledige behandeling moet afgewerkt worden, ook wanneer de symptomen verdwijnen, omdat een bacterie nog flink actief kan zijn zonder dat dat zichtbaar is. Dit voorschrift in de wind slaan kan bovendien resistentie uitlokken bij de gedragen bacterie.[1], [2]

Mogelijke bijwerkingen

Verwittig een dokter wanneer je volgende bijwerkingen ervaart:

• hevige maagpijn
• waterige of bloedige diarree
• irritatie aan de keel
• moeite met slikken
• borstpijn
• onregelmatige hartritmes
• gevoelens van kortademigheid
• weinig of geen plassen
• lage aantallen witte bloedcellen
• koorts
• rillingen
• gezwollen klieren
• lichaamspijnen
• zwakte
• bleke huid
• gemakkelijk blauwe plekken en bloeden
• verhoogde druk binnenin de schedel
• hevige hoofdpijnen
• oorsuizen
• duizeligheid
• misselijkheid
• problemen met het gezichtsvermogen
• pijn achter de ogen
• tekenen van lever- of pancreasproblemen
• verlies van eetlust
• maagpijn bovenaan de maag
• vermoeidheid
• misselijkheid of overgeven
• snelle hartslag
• donkere urine
• geelzucht
• misselijkheid
• overgeven
• verdonkering huidskleur
• jeuk of uitscheiding aan de vagina

Symptomen van allergische reactie

Huiduitslag, koorts, gezwollen klieren, koortsachtige symptomen, spierpijnen, erge zwakte, ongebruikelijke blauwe plekken, vergelen van huid en ogen.[1], [2]

Interessant om weten

Gast is tevens gastheer	De tetracyclinezonderling:
Lymfatische filariasis is een ziekte die veroorzaakt wordt door de aanwezigheid van de parasitische filariale worm die op zijn beurt gastheer is voor de symbiotische bacterie Wolbachia. Symbiotisch betekent hier dat de bacterie niet enkel zaken van de gastheer gebruikt voor de eigen ontwikkeling maar ook zaken afgeeft die goed zijn voor de ontwikkeling van de gastheer. De totale som van de economie tussen gast en gastheer is dat beiden er op vooruit gaan en mekaar nodig hebben.	De tetracycline-klasse familie bestaat uit een hele reeks antibiotica, die weliswaar op verschillend mate inwerken op verschillende bacteriën, maar toch vooral breed werkzaam zijn. Op één uitzondering na: Sarecycline. Sarecycline is een tetracycline dat in het bijzonder ontwikkeld is voor de behandeling van acné en een heel stuk minder goed werkt voor andere bacteriën.
Doxycycline vs Wolbachia	Worm overleeft maar is geen gevaar
Lymfatische filariasis wordt behandeld door de Wolbachia bacterie, die in de filiale worm leeft en haar vertering controleert, te doden door middel van doxycycline. Zonder Wolbachia kan de filarial worm zichzelf niet langer voeden. De bacterie is onmisbaar voor haar overleving en is op die manier haar achillespees. Doxycycline heeft het gemunt op deze zwakke plek.	Doxycycline kan Wolbachia doden. De elimenatie van de bacterie stopt de ontwikkeling en transmissie van de filariale worm en kan een deel van het wormenbestand doen afsterven, maar neemt niet alle wormen weg. De symptomen verdwijnen echter waardoor de infectie niet langer een gezondheidsbedreiging vormt.
Generisch: wat voor beest is dat nu weer?	Gepatenteerde middelen kunnen generisch worden
Generische medicamenten zijn middelen waarop geen patent staat of waarvan het patent verlopen is. Een patent is een verklaring van eigendom van auteursrechten, dat de eigenaar ervan waarborgt dat deze de enige is die het product controleert en kan produceren, reproduceren, verkopen enz.	Patent bij medicamenten is meestal bepaald voor een op voorhand bepaalde duur. Er bestaan immers specifieke regels over, en limieten op, deze duur, uitgeschreven door overheden, omdat medicatie aanzien wordt als belangrijk voor het algemeen goed. De wetgever vindt dat in bepaalde gevallen individuele belangen onder doen voor algemene belangen.
Resistentie versus antibiotica
Klassieke antibiotica die ooit revolutionair waren verloren over de jaren steeds meer hun effectiviteit doordat bacteriën zich aan hen aanpasten. De schuld hiervan wordt gelegd bij het te overdadig voorschrijven van antibiotica daar waar het niet nodig is. De laatste twintig jaren is het bewustzijn daarover stelselmatig gegroeid en zijn dokters veel terughoudender om deze middelen aan hun patiënten te adviseren. Althans in de westerse wereld. In derde wereld landen is het bewustzijn daarover over het algemeen nog niet op hetzelfde level. Het feit dat oude antibiotica steeds minder doeltreffend zijn heeft de medische wereld er toe aangezet om innovatieve nieuwe medicamenten te maken. Daar waar antibiotica vroeger bestonden uit bacteriebiotopen zoals zij in de natuur voorkomen is men gaandeweg hybride anti-microbiologische medicamenten gaan ontwikkelen, bestaande uit al dan niet gemodificeerde, bacteriën, geïntegreerd met niet levende stoffen die veel effectiever zijn. Vroeger hadden synthetische antimicrobiologische middelen een naam maar tegenwoordig omvat de term ‘antibiotica’ zowel natuurlijke, als synthetische en hybride anti microbiologische medicamenten.

Bronnen

1. Warner Chilcott. Highlights of prescription information. Herzien Juni 2008. Bezocht 17 mei 2024. https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2008/050795s005lbl.pdf
2. Shutter M C, Akhondi H. Tetracycline. Herzien 5 juni 2023. Bezocht 17 mei 2024. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK549905/
3. Sulaiman W A W, Kamtchum-Tatuene J, Mohamed M H, Ramachandran V, Ching S M, Lim S M S, Hashim H Z, Mat L N I, Hoo F K, Basri H. Anti-Wolbachia therapy for onchocerciasis & lymphatic filariasis: Current perspectives. Herzien juni 2019. Bezocht 17 mei 2024. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6755775/
4. Aslam B, Wang W, Arshad M I, Khurshid M, Muzammil S, Rasool M H, Nisar M A, Alvi R F, Aslam MA, Qamar MU, Salamat M K F, Baloch Z. Antibiotic resistance: a rundown of a global crisis. 10 oktober 2018. Bezocht 21 mei 2024. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6188119/